Category Archives: Clubes de lectura

Recomendacións do Club Fórum Luns

O club de lectura Fórum Luns, ao igual que case todos os da rede, toman unha semana de descanso e parécenos unha boa oportunidade para deixarvos as recomendacións das nosas últimas lecturas.

Comezamos o ano con Ceniza en la boca da mexicana Brenda Navarro (Sexto Piso Editorial). 

Escrito en primeira persoa, a novela comeza co suicidio de Diego, un feito para o que a protagonista necesita atopar respostas, posto que non o poderá sacar xamais da cabeza. A imaxe do irmán estrelándose contra o chan desde un quinto piso, aínda sen velo, repetirase unha e outra vez ao longo da súa vida. Ela é a que nos contará a súa historia esforzándose por adiviñar os motivos que puideron levar ao seu irmán a tomar tan drástica decisión, sentíndose culpable a intres, enfadada por momentos e perdida todo o tempo. A protagonista necesita atopar respostas polo que  a trama principal serán as súas reflexións, recordos e vivencias na casa dos seus avós no seu México natal e en España.

Os diálogos mestúranse co groso da proso cun estilo marcado, non precisamente pola sinxeleza. A novela require unha lectura pausada e centrada nos acontecementos, moitas veces incómodos, que farán que resoen no lector sen deixalo indiferente. Temáticas como a migración a outro país, o desarraigo, a xenofobia e a constante loita por ser alguén nunha sociedade que se pecha aos estranxeiros son o tecido que xira arredor do suicidio de Diego.

Escritora, socióloga e economista mexicana residente en Madrid, Brenda Navarro naceu en Cidade de México o 26 de febreiro de 1982. Estudou Socioloxía e Economía na Universidade Nacional Autónoma de México, así como un máster en Estudos de Xénero, Mulleres e Cidadanía na Universidade de Barcelona. Casas vacías, a súa primeira novela gañou o Premio Tigre Juan no 2020 e foi traducida a sete linguas. 

Outros libros da autora nas BMC: Casas vacías. Sexto Piso, 2020

A seguinte lectura foi Mejor la ausencia de Edurne Portela (Galaxia Gutenberg). Da autora vasca xa leramos en ocasións anteriores Formas de estar lejos, pero coa que non atopamos ningunha similitud

Neste libro atopamos a historia dunha familia en pleno anos 80 en Euskadi, nun pobo moi rural nos anos de maior revolución do movemento de independencia. A voz narradora é a da protagonista que se presenta como nena e viaxamos a través das súas vivencias á idade adulta. Amaia preséntanos todo dende o seu punto de vista. Pero o seu punto de vista e a súa voz, como é lóxico, van cambiando ao longo dos anos a medida que vai medrando e faino tamén a voz narrativa que torna nun ton moito máis maduro. Amaia pasa de observadora a protagonista.

Amaia abre o seu corazón e comparte co lector a historia da súa familia. Unha familia convencional con moitos problemas, problemas relacionados coa época na que se desenvolve sempre co conflito vasco como transfondo. Pero sen embargo na obra toman forza temáticas como a violencia doméstica, o adulterio, o horror da heroína que foi unha lacra nos anos 80  e o desenvolvemento de ETA. Sen esquecer a educación da época, a relixión, ou os rescoldos que quedaban aínda da ditadura. E ante este escenario que se nos presenta, cada membro da familia tivo que aprender a escapar dos seus problemas, a auto protexerse.

Edurne Portela nada en Santurtzi (Biscaia) en 1974, é unha historiadora, filóloga, docente universitaria, ensaísta e novelista vasca en lingua española. No ano 2018 recibiu o premio Mellor Libro de Ficción pola súa obra Mejor la ausencia. 

Outros libros da autora nas BMC: Formas de estar lejos, Los ojos cerrados, Maddi y las fronteras.

Mudamos totalmente de escenario e continuamos a nosa programación con A nena do abrigo de astracán do noso querido Xabier P. DoCampo (Xerais).

A nena do abrigo de astracán é Susana, unha nena adoptada polos seus padriños logo da morte da súa nai. A través do personaxe de Susana asistimos aos acontecementos dunha vila galega de posguerra, Ribadaínsua, onde o silenciado ten moito peso e as pantasmas do pasado maniféstanse de moi diversas maneiras e revelan o sentimento de culpa, unha delas a, través das voces que se agochan nos faiados das casas.

A Susana o que máis lle gusta é ver películas nas que atopa acubillo ao mesmo temo que descobre o mundo. Filmes que posteriormente ten que comentar coa súa madriña Agustina, mais faino dun xeito moi particular para que a madriña as entenda e sobre todo lle dé o visto e prace. Xa revelamos pois, con este dato que o cinema é un referente en toda a novela. Os sete filmes que Susana ve e lle conta á madriña forman parte da estrutura da novela e tamén da propia vida de Susana. Xa que logo, a protagonista é a nena pero tamén a vila enteira na que os personaxes de Agustina, a beata que todo o quere gobernar, e Don Amancio, o crego que non permite que nada aconteza na vila sen a súa supervisión teñen un papel fundamental. Pero tamén  Isidoro, o alfaiate e primeiro amigo de Susana, Fermina, a nena á que se lle aparece a Virxe ou Antonina a muller tola que pintaba retratos sempre de costas.

A novela foi merecedora do Premio da Crítica 2018. 

Xabier Docampo (Rábade, 1946 – A Coruña, 2018). Mestre e escritor, é autor dunha extensa obra narrativa, en boa parte traducida ás linguas peninsulares. Mereceu o Premio da Feira do Libro da Coruña (1989), o Premio Irmandade do Libro ao Autor do Ano 2009 e A Letra E da AELG en 2014.

Outros libros do autor nas BMC:  Contos de obxectos, O libro das viaxes imaxinarias, A chave das noces 

A seguinte lectura foi a obra gañadora ao Mellor Libro do Ano 2020 Las maravillas  de Elena Medel (Anagrama).

Fálannos María e Alicia das súas vidas, das súas historias, e fiando a historia de ambalas dúas coñeceremos as historias doutras mulleres. Todas condicionadas por onde e como naceron, e pola situación económica de cada unha delas. A novela comez e remata o 8 de marzo de 2018. Comeza e remata en Madrid aínda que é en Córdoba onde ocorren algúns feitos moi importantes. É incrible como transversalmente o diñeiro inflúe dunha maneira ou doutra, téñalo ou non o teñas. As nosas vidas márcaas e réxeas o diñeiro, algo tan tanxible pero efémero á vez. 

Las maravillas é unha novela que fala de precariedade, económica e familiar, do tira e afrouxa que eses dous piares, diñeiro e familia, supoñen no universo de dúas mulleres. É tamén unha novela sobre coidados, responsabilidades e expectativas, sobre a precariedade que non responde á crise senón á clase.

Elena Medel(Córdoba 1985). É autora de tres coleccións de poesía e dúas obras de non ficción. Aos 19 anos fundou a editorial de poesía La Bella Varsovia, unha das máis prestixiosas do mundo hispanofalante. Recibiu o XXVI Premio Loewe para Novos Poetas, o Premio Fundación Princesa de Xirona das Artes e as Letras 2016 polo conxunto da súa obra e o Premio Francisco Limiar ao Mellor Libro do Ano 2020. Las Maravillas é a súa primeira novela, e será traducida a trece idiomas.

Outros libros da autora nas BMC: Todo lo que hay que saber sobre poesía,   Mi primer bikini,  Tara 

E rematamos trimestre con Almendra de Won-Pyung Sohn (Temas de hoy).

Almendra é a historia dun rapaz que non é como os demais, padece unha rara enfermidade que lle impide experimentar as emocións. Yunjae naceu coas amígdalas cerebrais máis pequenas, sofre alexitimia e non pode sentir nin entender os sentimentos dos demais; non chora, non ri, non sente medo, non ten empatía, non sofre, non se alegra, non sente amor… Desde pequeno a súa nai esforzouse en ensinarlle a distinguir as emocións dos demais e dar unha resposta acorde con elas para finxir aquilo que non pode sentir, para que non o rexeiten.

Pero a Yunjae perségueo a desgraza, unha detrás doutra e aos 16 anos atoparase só polo que deberá sobrevivir, medrar e superarse. As circunstancias cruzarán na súa vida a Goni, un rapaz que medrou sen afecto e foi precisamente ese feito o que o levou a seguir malos comportamentos. Ao igual que Yunjae, pero por diferentes motivos, Goni tampouco sabe expresar as súas emocións nin recibir mostras de afecto.  A extraña relación que se establecerá entre os dous personaxes cambiará as súas vidas para sempre.

Almendra profundiza nos sentimentos, nas emocións e como nos relacionamos transmitindo estas. Unha das características que salientamos do estilo é a narración directa, sen descricións nin florituras,con temas como o bullying e a amizade. Ben escrita, crúa e moi pouco sensible cos personaxes,o lector é o que íntima con eles,xa que a autora é fría á hora de narrar os sentimentos.

Won-Pyung Sohn (1979 Corea do Sur) desenvolveu unha traxectoria profesional como escritora de novelas e como directora de cinema. As súas premisas adoitan ser sorprendentes, a medio camiño entre a fantasía e a realidade, pero co seu primeiro libro, Almendra, centrouse nunha enfermidade real e logrou o seu maior éxito literario ata a data. El impulso, unha historia sobre as segundas oportunidades, é a súa novela máis recente e tamén está dispoñible nas BMC.

E ata aquí as nosas recomendacións do segundo trimestre, agardamos que vos deran ideas para facer acopio de lecturas para estes días de descanso que temos por diante. Podedes consultar a súa dispoñibilidade no noso catálogo.

As lecturas do Club Luns de Fórum

Perante ás portas das vacacións de Nadal convén recordar non caer no bulebule emocional que supón este período cheo moitas veces de actividades e compromisos familiares e profesionais, polos que imos transitando, case sempre, nunha especie de piloto automático, como arrastrados pola corrente. 

Dende a Biblioteca Fórum facémonos eco da famosa frase do político, científico e inventor estadounidense Benjamin Franklin para reflexionar e crear sentimento dun Nadal máis consciente:

“Unha boa conciencia é un continuo Nadal” Benjamin Franklin.

Os clubs de lectura tomamos uns días de descanso pero somos moi conscientes que esta é sen dúbida unha boa época para ler ao tempo que celebramos e descansamos. Por iso dende o Club dos Luns compartimos con vós as lecturas deste primeiro trimestre.

Estrenamos curso con “Cómo maté a mi padre” da escritora e xornalista colombiana Sara Jaramillo.

A novela é unha historia autobiográfica contada en primeira persoa polo súa protagonista, Sara Jaramillo Klinkert. A autora vai debullando algúns recordos da súa infancia na finca onde vivía cos seus pais e os seus catro irmáns, rodeada de natureza e animais. Unha infancia feliz dunha familia acomodada que se viu interrompida de forma abrupta cando o pai, avogado de profesión, faleceu a mans dun sicario. A novela formula e tenta contestar unha pregunta que ninguén puido responderlle á filla, nin á súa nai, nin aos seus irmáns: Poden 35 gramos de aceiro e un gramo de pólvora esnaquizar unha familia?.

As temáticas abordadas nas tertulias foron a Colombia dos anos 90, as consecuencias que para toda a familia, e en especial para a autora, terá a ausencia prematura do pai e na súa manifesta incapacidade para seguir adiante sen el. A loita constante contra o esquecemento que non hai maneira de gañarlle a batalla. O tono do libro é ao mesmo tempo seco, contido e conmovedor.

Da Colombia dos anos 90 pasamos á España dos anos 70 con “Los ingratos” de Pedro Simón (Premio Primavera de novela 2021).

No ano 1975 chega, a un pobo da España que empeza a baleirarse, unha mestra coa súa familia. David é o pequeno. Cun marido ausente a maior parte do tempo, Mercedes pronto necesitará axuda na casa e a Emérita, unha muller do pobo que está soa, cun pasado doloroso, trasladarase á súa casa para coidar deles e en especial de David. A historia empeza cun primeiro capítulo cheo de dureza, moi impactante. Para pasar despois a unhas páxinas cheas de travesuras e risas, antes de chegar ao drama. Narrada en primeira persoa polo propio David, de forma sinxela e moi ben contada.

Los ingratos é un libro sobre a ingratitude dos adultos coas persoas que formaron parte da súa infancia. A vertixinosa mirada cara ao anhelado futuro esquecendo o pasado, coma se o que quedou atrás nunca fóra  desaparecer, coma se fose eterno e non fixese falta coidalo. E cando esa velocidade un día se detén, asáltanos a culpa, dámosnos conta que deixamos no camiño persoas que foron moi importantes no noso pasado.

Coincidindo coa entrega do Premio Princesa de Asturias das Letras 2023 ao escritor xaponés Haruki Murakami, abordamos a lectura de “Sputnik, mi amor”

Baixo o pretexto dunha relación triangular entre o narrador (un anónimo profesor de primaria), Sumire (a súa amiga da que está namorado) e Myû (unha fermosa e enigmática muller de mediana idade), Murakami converte esta breve novela nun canto á soidade, o amor, a paixón e a existencia.

Estamos ante unha historia de amor e desamor, tres amores que se entrecruzan, tres corazóns buscando a súa identidade, tres personalidades seguindo as súas vidas, tal vez rutineiras, pero aínda así atrapan a atención do lector. A novela explora varias situacións, o amor, a soidade, a relacion intraxénero, a búsqueda desesperada, o xénero epistolar ( parcial nesta obra ) o oficio de escritor e a achega non dun triangulo amoroso, mais ben dun amor triangular.

Cambiamos de xénero e estilo con “Se acabó el pastel” da escritora, produtora, guionista e directora de cinema Nora Ephron.  é coñecida por escribir o guion de ‘Silkwood’ ou ‘Cando Harry atopou a Sally’ e dirixir películas como ‘Algo para lembrar’ e ‘Julie e Julia’. Dous anos antes de morrer viu a luz o seu último libro, ‘No me acuerdo de nada’. ‘Se acabó el pastel” publicouse no 1983 e é a súa única novela. 

Trátase dun libro un pouco diferente, son as divagacións de Rachel, unha escritora de libros de cociña, nai dun neno pequeno, embarazada e casada con Mark, xornalista. Neste caso Rachel escribe un libro diferente, con algunhas receitas pero sobre todo cóntanos a súa historia desde que descobre unha cousa que lle cambiará o seu matrimonio e a súa vida en xeral.

Non é unha lectura moi profunda, mais ben lixeira, curta, entretida, fácil de ler, cun toque de humor constante pero sutil, moi cínica e irreverente co que se debe dicir, o “politicamente correcto”. Trátase dunha historia bastante divertida, sen pretensións, ao máis puro estilo sitcom dos 90, ao parecer está inspirada na propia vida da autora e a súa relación con quen foi o seu marido, Carl Bernstein, un dos xornalistas do caso Watergate. Estamos falando dun entorno de clase media alta americana, en dúas cidades estadounidense: Washington e Nueva Iork.

Contextualizando co estreno da película “Un amor” dirixida pola cineasta Isabel Coixet, decantámonos pola lectura do nome homónimo e do que probablemente moitos de vós xa tivestes ocasión de ler. Trátase dun libro breve, 186 páxinas, onde aparentemente non pasa nada especial: unha xove de trinta anos múdase a un pobo afastado de todo para empezar unha nova vida. Con todo, é precisamente esta historia disfrazada de cotiandade xunto coa maneira de escribir de Sara Mesa o que fai este libro especial e adictivo. E é que nos sentimos máis identificados cos acontecementos que se van narrando e mesmo coa protagonista.

Na novela aparecen temas como a soidade ou a falta de entendemento entre un pobo que se nega a abrirse e a aceptar a quen veña de fóra e non se adapta aos seus costumes. Todo nunha atmosfera sufocante, uns personaxes desasosegantes e un ritmo lento son o caldo de cultivo para a obsesión da protagonista, unha muller que foxe dun pasado, sen darse conta de que o único camiño posible é o autocoñecemento, o traballo interior.

Continuamos de novo cunha novela breve “La mejor voluntad” de Jane Smiley autora dunha vintena de obras de ficción e ensaio. «Heredarás la tierra» (1991) valeulle o Premio Pulitzer de narrativa e o Premio Nacional da Crítica. Desde 2001 forma parte da Academia Estadounidense das Artes e as Letras.

La mejor voluntad conta a historia dun matrimonio que decide levar unha vida autosuficiente nunha granxa a varios quilómetros do pobo máis próximo. Todo o fan eles coas súas propias mans, non teñen electricidade nin teléfono, cultivan os seus propios alimentos para autoabastecerse e apenas usan o diñeiro, realizan trueques. Imaxinaran unha vida idílica xunto ao seu fillo no medio da natureza, dándolle unha educación libre das influencias tóxicas da sociedade, coa que só teñen contacto a través do colexio. Os problemas chegan cando o neno empeza a ter unhas condutas estrañas no colexio e saen á superficie cousas que non se vían a primeira vista, facendo tambalear ese mundo que con tanto afán construíran.

Intercálase a situación actual da familia con anacos do pasado, para que o lector coñeza o suficiente para saber como chegaron a este momento actual. Carente de descricións e recordos que son prescindibles, Jane Smiley consegue atopar o equilibrio necesario para trasladar ao lector e que pareza que, neste caso, leva con Bob desde o inicio, desde que construíu coas súas propias mans a casa. Bob e Liz fannos pensar nos excesos cos que vivimos a día de hoxe. Temas como os fillos, a familia e as relacións quedan remarcados durante toda a novela.

Rematamos este primeiro trimestre cun título que se coou nalgunha lista dos mellores do ano, falamos de “Salir de la noche” do escritor e xornalista italiano Mario Calabresi.

Nun libro que sacudiu Italia, Mario Calabresi investiga os feitos que rodearon o asasinato do seu pai e narra as consecuencias que tivo para a súa familia.
Calabresi achéganos aos duros anos do chumbo en Italia, familiarizando ao lector non italiano sobre a situación da época: a escalada de violencia e tensión entre faccións políticas dispares, os rumores e as acusacións que terminan en ameazas, asasinatos e mortes. É un exemplo da literatura testemuñal que foi, progresivamente, rescatando do esquecemento ás vítimas. Calabresi, xornalista, director da Stampa e A Repubblica, disecciona o baleiro de toda unha xeración de viúvas e orfos que foron desatendidos.

“Salir de la noche” é unha oda á familia, á forza de seguir adiante e ao amor que se comparten. É tamén un libro triste, emotivo, duro polo absurdo da violencia, frustrante por saber cantos nenos orfos conseguiu a división política, amargo por saber que o que nos conta segue ocorrendo. As últimas páxinas lense cun nó na gorxa, coa frustración de saber que este animal que somos é capaz do mellor e tamén, por desgraza, do peor.

Agardamos que algunha destas lecturas vos acompañe este nadal, podes consultar a súa dispoñibilidade a través do noso catálogo.

Fin de tempada do Club de lectura Fórum Luns

Club dos Luns Fórum rematou os seus encontros semanais por esta tempada para tomar un respiro e volver con máis azos en setembro. Foi un curso ben intenso no que abordamos moi diferentes e variadas propostas. Compartimos con vós as nosas últimas lecturas porque calquera delas pode ser unha boa escolla para este tempo de lecer que temos por diante.

Comezamos a volta das vacacións de Semana Santa coa escritora e columnista madrileña Almudena Grandes, de quen aínda non tiveramos a oportunidade de compartir ningunha da súa extensa obra.

Estrenámonos así con “Los besos en el pan”. Eran moitos os seguidores da obra de Almudena Grandes, que esperaban ansiosos unha nova entrega dos Episodios dunha guerra interminable, e que se levaron un sorpresa coa publicación de “Los besos en el pan”. Nun contexto de crise e desigualdade que afecta á sociedade española, en particular ás súas clases medias e baixas, non deixou a autora, sempre comprometida nas súas columnas de prensa e radio, ceder ao desafío de novelar a situación crítica que está a tolerar o país. Un barrio de Madrid, un barrio como tantos outros de calquera cidade española, serve de escenario para situar a acción. Os veciños deste barrio sofren e conviven con feitos e enredos cotiáns ben coñecidos polo lector, xa que se trata de historias moi próximas.

Polo que, inevitablemente as conversas das sesión do club xiraron arredor do barrio, como centro neurálxico de vivencias e actividades dos veciños que viven unha crise que non entende de capas sociais. A inmigración, a explotación laboral, os recortes, os despidos en empresas públicas, colas no INEM, etc. son os danos colaterais que se suceden. Pero tamén os novos amores, os desexos, segredos, ceas e festas familiares están presentes.

Non é o caso da asturiana Ana Lena Rivera de quen xa lemos hai tempo “Lo que callan los muertos” onde a autora nos conta unha historia de investigación e intriga, que á vez nos mergulla na vida cotiá dunhas familias que viven nunha capital de provincia, Oviedo concretamente, e cuxa cotiandade relata sen romper en nada a narrativa da base principal da novela, a investigación dunha estafa á Seguridade Social polo cobro dunha pensión indebida durante máis dunha trintena de anos.

Desta volta mergullámonos na súa última novela “Las herederas de la Singer”. A novela é un canto ás mulleres das concas mineiras asturianas que baixaban á mina cando o seu pai, ou o marido, tiña un accidente e a familia quedaba sen sustento, ocupando un posto que non lles correspondía, cobrando a metade do salario e a pesar de que o goberno franquista o prohibise. Sempre ás agachadas; pagando favores que os que tiñan o poder cobraban, invariablemente, da mesma maneira. Apropiándose do seu corpo, aldraxándoo, vexándoo sen saber o que custaba dar ese paso. E non só se honra a estas pioneiras, tamén están as outras, as que esperaban na casa sabendo que un terzo do xornal do seu home se destinaba a putas e o outro a viño.  A historia dunha saga de mulleres percorre a novela, na que se alternan os tempos e as voces. Distintas xeracións da mesma familia, todas fortes e decididas, traballadoras e loitadoras: Olvido, Aurora, Águeda, Ana, Alba…

Destacamos da obra a forza motora que radica nos personaxes femininos así como a narración dos feitos históricos que aconteceron ao longo dos anos que abarca a trama (gañar a copa do mundo de fútbol, a caída das torres xemelgas, o confinamento…). As diferenzas sociais, a importancia dun bo apelido, os diferentes tipos de amor…. Sen dúbida un dos puntos fortes é a estrutura da novela.

E rematamos este ano tan prolífico en lecturas cun clásico “Agnes Grey “ da novelista e poetisa británica Anne Brontë, a máis nova dunha das familias máis literarias do Reino Unido, a dos Brontë.

Cando a súa familia queda empobrecida tras unha especulación financeira desastrosa, Agnes Grey decide colocarse como institutriz para contribuír aos escasos ingresos familiares e demostrar a súa independencia. Pero o seu entusiasmo apágase rapidamente ao ter que loitar contra os difíciles fillos dos Bloomfeld e o doloroso desdén co que a trata a familia Murray. Inspirada directamente nas infelices experiencias da autora, Agnes Grey describe as temibles presións a que se sometía ás institutrices no século XIX.

A nobre tarefa á que soña con dedicarse Agnes para conseguir a súa independencia enconómica e o seu ideal de mellorar a sociedade vese minada pola vontade dos educandos. O relato, detállanos a loita que a protagonista ten que afrontar para non caer no desanimo e non renderse ante tanta incomprensión.

Recordade que tedes nun post anterior as lecturas da primeira e segunda tempada do club dos Luns Fórum deste ano. Agora, estamos pensando xa nas lecturas do próximo curso pero antes, temos por diante un tempo de escollas individuais para nos acompañar nestes días solleiros e de lecer, e que sorte, que as bibliotecas están cargadiñas de novidades, así que botade unha ollada ao noso catálogo!!

As lecturas do Club de lectura Fórum Luns

O club de lectura Fórum Luns, ao igual que case todos os da rede, toman unha semana de descanso e parécenos unha boa oportunidade para deixarvos as recomendacións das nosas últimas lecturas.

Comezamos o ano cun clásico, La felicidad conyugal de Lev Tolstói publicado por  Acantilado.

Serguéi Mijäilovich chega á casa de campo de Pokróvskoye para administrar a herdanza de María Alexándrovna. Ela é doce anos máis nova ca el, pero entre ambos xorde un amor que se consuma en matrimonio. Ao principio viven tempos felices; con todo, a súa felicidade verase alterada cando a parella se traslada a San Petersburgo e ao éxito de María na vida da alta sociedade acompáñenlle os ciúmes do seu esposo. As obsesións individuais, a responsabilidade e o amor fronte aos demais son claves nesta obra baseada na propia vida de Tolstói.

Desta obra resaltamos especialmente o amor de parella como tema central. A descrición dos sentimentos como o namoramento é chave, sobre todo na primeira parte da novela, na segunda parte dá a sensación  de que corre máis rápido, e entretense menos en detalles sentimentais.  Destaca tamén a gran capacidade que ten Tolstói á hora de reflectir os perfís psicolóxicos dos personaxes, a través dos que demostra que é un gran coñecedor da alma humana.

Tolstói é considerado como un dos máis grandes autores da literatura universal de todos os tempos. A súa obra é fundamental para entender o desenvolvemento da novela contemporánea, sendo o maior exemplo do movemento realista.

Seguimos con La mujer helada de Annie Ernaux (Cabaret Voltaire), autora da memoria persoal e colectiva, cuxa obra mestura finamente a literatura autobiográfica e as observacións sociolóxicas, foi galardoada co Premio Nobel de Literatura o 6 de outubro de 2022.

Narrado en primeira persoa a autora debuxa o mundo no que unha muller deixa de ter significación propia, vive nas rúas, xoga e soña para rematar nun matrimonio que nada lle aporta e cunha maternidade que se afasta do que ela unha vez imaxinou. Ernaux presenta a unha muller que se limita a seguir de forma case automática, sen ser persoa, a por unha vida que non lle dá marxe de movemento, autonomía ou queixa, conxélase porque non sente ou conxélase se cadra polo frío que deixa como único rastro a soidade que representa.

Nesta obra, Annie Ernaux segue recuperando os recordos da súa vida, neste caso para escribir sobre as liberdades (ou a ausencia delas) das mulleres da súa época. Por un lado están as mulleres loitadoras que prácticamente non teñen tempo máis que para traballar e criar aos fillos, e polo outro están as mullers acomodadas que viven nun mundo de “perfección”. Estamos ante un libro que reflexiona sobre o que debería supoñer a liberación da muller, sobre a dificultade en demostrar a súa valía nun mundo reinado por homes.

Gustou moito Llévame a casa de Jesús Carrasco e publicado por Seix Barral. Unha novela ancorada no presente profusamente recoñecible: un pobo de Toledo en 2010 e unha familia que podería ser, baixo a máscara e emendas da imaxinación, a do propio escritor. A de calquera. Unha historia arraigada nunha cotiandade tan inmediata como inexorable e dolorosa: a enfermidade e morte dos proxenitores cando os fillos teñen a súa propia vida lonxe xa do fogar familiar, o da súa patria ou casa verdadeira. Carrasco, que se consagrou con Intemperie como un dos debuts máis cegadores do panorama literario internacional, configura en Llévame a casa unha trama sólida e concentrada.

Especialmente crúa resultou a trama de La hija de la española de Karina Sainz Borgo (Lumen).

A trama está protagonizada por unha muller nova (Adelaida) que acaba de perder á súa nai (Adelaida Falcón) no medio da Venezuela chavista-madurista. “O mundo, tal e como o coñecía, comezará a derrubarse”. Era a única filla dunha nai solteira, e a partir deste intre, no medio da súa soidade, o cúmulo de males que se xeraron nestes vinte anos de dominio político de Hugo Chávez (1954-2012), o seu herdeiro no poder (Nicolás Maduro, 1962), comezaron a afectar en maior grao todos os aspectos da súa vida. En poucas páxinas a novela logra sintetizar unha gran cantidade de odios, perversións, traxedias e rápida deterioración da calidade de vida que ocorreron ao longo destas dúas décadas (“a xente enfermaba e morría tan rápido como perdía o xuízo”), e úneos dunha maneira relativamente harmónica nos meses en que se desenvolve a trama tanto no seu presente como nos recordos.

Cambiamos totalmente de rexistro tanto na temática coma na narrativa. Viaxamos ao Portugal da revolución dos caraveis a través de Los memorables de Lídia Jorge.

Ana Maria, xornalista portuguesa, regresa ao seu país para realizar un documental sobre un dos procesos máis significativos de Portugal: a Revolución dos caraveis. Volve a casa do seu pai, quen tamén foi xornalista, e atopa a foto dun grupo de revolucionarios -un militar, un cociñeiro, poetas e diversos personaxes- inmortalizados nunha imaxe tomada pouco tempo despois do acontecemento. Os seus integrantes representan unha oportunidade xornalística orixinal, a partir deles poderá narrarse o episodio fundacional da democracia portuguesa e, máis aínda, lembralo con fontes primarias; pero aínda así, as maneiras de evocalo, trinta anos despois, son diferentes, conforman un crebacabezas emocional e mnemotécnico que se contradi e complementa á vez.

Reflexioamos con esta obra sobre Portugal e as súas letras, a memoria,  os mozos e a historia recente. E pechamos cunha frase dita por un dos personaxes que queremos compartir con vós A democracia consiste en batallar coa banalidade do cotián. Que significado lle dades?.

E entramos nas vacacións con Lejos de Egipto de André Aciman (Libros del Asteroide) entre as mans.

A novela é un exercizo de memoria no que Aciman mostra a vida da súa familia en Alexandría a mediados do pasado século. É unha mirada agradecida, aínda que non evita as súas experiencias en colexios prestixiosos, cheos de violencia e castigos corporais e os desgustos da familia ao serlles arrebatados todos os bens. Unha visión moi evocadora dun mundo que desapareceu, as ceas e reunións familiares no casarón da bisavoa, nas que se falaba ata seis idiomas, incluído o ladino, conservado polos maiores da familia. Este castelán antigo pervivía aínda, desde que os xudeus foron obrigados a abandonar a Península Iberica no século XVI. Aciman escribiu un libro evocador e cheo de añoranza cara a esa nenez que nunca volverá.

E ata aquí as nosas recomendacións do segundo trimestre, agardamos que vos deran ideas para facer acopio de lecturas para estes días de descanso que temos por diante. Podedes consultar a súa dispoñibilidade no noso catálogo.

Recomendacións do Club Luns Fórum

Xa estamos metidas de cheo nas novas lecturas do ano, pero dende o Club dos Luns de Fórum gustanos coma sempre facer un breve resumo do lido cada trimestre e ainda tiñamos pendente compartir as do primeiro de curso.

Comezamos setembro cunha das lecturas anotadas na axenda dende o curso pasado, “Galveias” do portugués José Luis Peixoto de quen xa o noso compañeiro Enrique do Club dos Martes fixo un post detallado, pero non queremos deixar de resaltar algunhas das nosas impresións tras a súa lectura como son a crueza narrativa dos feitos que transcorren no mundo rural do interior de Portugal nos anos 80, nos anos pre-internet, os de antes do mundo sumamente acelerado no que vivimos. Sen dúbida a escrita de Peixoto é unha escrita dura, xenuina pero real.

Cambiamos de rexistro e continuamos con Ignacio Martinez de Pisón e o seu “Fin de temporada” que aínda que cita tamén ao país veciño nada ten que ver no densenrolo dos feitos nin no estilo narrativo. Co eixe temático do aborto clandestino ao que había que recorrer durante os anos 70 técese todo un entramado para reflexionar arredor das relacións familiares: nais/fillos, esposas/maridos. Pero sobre todo o que nos preguntamos é canto marca a casualidade nas nosas vidas e que prezo pagamos polos segredos e o peso do pasado? pero sen dúbida todo se leva mellor ao ritmo dunha boa banda sonora dos 80, porque a través da música tamén se pode facer un percorrido do pasado.

Continuamos coa historia da avogada Irina Lucidi, unha muller divorciada, nai de dúas xemelgas, que viu como o seu ex marido, un enxeñeiro suízo, antes de suicidarse en Italia, facía desaparecer do mapa ás súas fillas deixando escrita unha nota na que dicía que Irina xamais as ía volver ver. Feitos que nos deixaron pegadas tanto á crueza da historia como á sensibilidade e delicadeza coa que Concita Gregorio escribiu “Parece que fuera es primavera”. Nunca se volveu a saber nada máis das nenas, non se sabe se están mortas, pero o que si é certo é que esa nai perdeu ás súas fillas e non existe unha palabra para definir esa situación. Existe viúvo, orfo, parricida, infanticida…pero ningunha palabra que acolla ao “proxenitor que perde a un fillo, non que o mata: que o perde. 

“Me he sentido muy culpable de volver a ser feliz, abuela. Era como si todos me dijeran: cómo puedes olvidar, cómo puedes dejar atrás lo que te ha pasado, cómo puedes irte de vacaciones, tomarte una copa de vino, amar a un hombre, hacerte amar en el placer, después dormir. Cómo puedes seguir viva, en suma, y tener ganas de seguir estando en el mundo. ¿Has olvidado  a las niñas? ¿No te da vergüenza? Es como si me dijeran que también yo he muerto, y es un escándalo que me rebele.

Pero yo estoy viva, abuela, el dolor por sí solo no mata y yo estoy viva. Así que tengo que vivir, porque mientras yo esté estará el recuerdo de quien ya no está con nosotros. El recuerdo vivo: el suyo vive en los pensamientos.”

Fragmento de “Parece que fuera es primavera”

Concita de Gregorio escribe unha historia real a partir dunha conversa que se prolongou durante sete días entre a escritora e xornalista e Irina Lucidi que acode á escritora só para ser escoitada. “Parece que fuera es primavera” é un relato novelesco baseado en acontecementos que sucederon e entresacados  dun encontro promovido pola nai que non ten palabras para nomear a ausencia das súas fillas, pero que abriga a esperanza de poder afrontar o seu trauma grazas ao poder da literatura, do bálsamo terapéutico das palabras.

Continuamos cunha novidade, “Donde cantan las ballenas” da autora descuberta por Héctor Abad Faciolince, a colombiana Sara Jaramillo. Novela que ten como personaxe principal a Candelaria, unha rapariga de 12 anos que vive en Perruca, nunha casa onde a natureza exuberante envolve e modela todo ao seu antollo, coa súa nai e o seu irmán. O seu pai, que ela adoraba, abandononounos dun día para outro. Irán pasando pola casa distintos personaxes que axudarán a Candelaria a espertar tras a infancia de maxia e coidados que empeza a ver rematada. Candelaria é un personaxe moi potente, tenra e inspiradora.

A narración é deliciosa con xenerosas descricións e reflexións cheas de metáforas e simbolismo. Estamos ante unha lectura de ritmo máis ben lento, sen demasiada intriga nin acción, polo menos na primeira parte, pero que convida a pensar e que engancha polos seus orixinais personaxes e situacións. Sen dúbida unha historia encantadora con personaxes fantásticos e procesos que revelan a verdadeira complexidade da vida. Acontecementos que convidan a reflexionar se ás veces a xente máis próxima non será  xusto a que menos coñecemo  Vemos como a dor e a vida mesma usados para mostrarnos o máis profundo da alma. Unha historia que parece unha fábula pero que vai mostrando esa complexidade de sentirse sempre incompleto e onde os afectos humanos non existen, senón tan só intereses. 

E con historias nas que as mulleres son as grandes protagonistas pechamos o noso ciclo trimestral, as “Flores de ferro” de María Rei Vilas, premio García Barros 2020. Trátase dunha novela coral que alterna e abarca varias épocas. Dende os anos 20 do s. XX ata case o final da década dos 80s. Coñecemos a Camila, unha moza de 35 anos que viviu durante décadas unha mentira sostida coa complicidade dos que a rodean. No seu regreso á vila de Briana, no verán de 1987, deberá reunir o valor para enfrontarse á verdade. 

A intriga asolaga tanto o persoal coma o colectivo da novela e as mulleres teñen un papel crucial xa que buscan afrontar as situacións e decisións máis difíciles das súas vidas e procuran a busca de xustiza  que non atoparon pero que precisan para sandar as feridas.  Se queredes saber máis, recomendámosvos que non vos perdades a lectura do post sobre encontro das nosas compañeiras do Club de Lectura de Sagrada Familia sobre a novela e o encontro que tiveron coa autora. 

E ata aquí as nosas primeiras lecturas, agardamos que se non as lestes vos animedes e se xa o fixestes compartades con nós a vosas impresións. Podedes consultar a súa dispoñibilidade no noso catálogo.

La enferma, de Elena Quiroga

La enferma, de Elena Quiroga, foi unha da lecturas que máis sorprendeu aos clubs das bibliotecas de Monte Alto e Estudos Locais do pasado curso, non só pola obra en si, que tamén, senón sobre todo polo descoñecemento que había entre os e as asistentes sobre a súa autora.

Elena Quiroga. Fonte: Real Academia Española

Elena Quiroga pertence ao grupo de narradores que renovaron a novela española contemporánea de mediados do século XX (anos 50-60), chegando a gañar o premio Nadal e sendo comparada (e compañeira) doutras mulleres que xa nos soan máis como Carmen Laforet, Carmen Martín Gaite ou Ana María Matute. De feito, foi a segunda muller en entrar na Real Academia Española, en 1983, seguindo os pasos de Carmen Conde.

Filla do conde galego de San Martín de Quiroga, a escritora naceu en Santander en 1921. Pasou a infancia entre esta cidade e a Galicia de onde proviña a súa familia, establecéndose finalmente na Coruña no ano 1942. Non tiña estudos universitarios, pero acudía de forma libre a clases que lle interesaban e durante varios anos traballou diariamente nas súas novelas e escritos, unhas catro ou cinco horas.

Ao casar en 1950 con Dalmiro de la Válgoma, historiador e futuro secretario perpetuo da Academia da Historia, o matrimonio trasladouse a vivir a Madrid, cidade na que Elena frecuentou foros e faladoiros literarios e coñeceu algúns dos principais selos editoriais nacionais. Viviu a cabalo entre a capital e o pazo de Cea, en Nigrán (Pontevedra).

Autora dunha extensa obra narrativa en prosa, está considerada unha das voces femeninas (e non femininas) máis relevantes da súa xeración, con rasgos comúns ás novelas dos seus contemporáneos como a preocupación polas inxustizas da vida e a explotación temática das experiencias da infancia e a adolescencia. Non obstante, fixo todo isto desde unha marcada posición feminista, colocando como protagonistas das súas novelas a mulleres loitadoras polo recoñecemento dos seus dereitos na sociedade franquista que lles tocaba vivir, e aparecendo sempre nos seus escritos unha marcada influencia rural galega.

En 1949 publicou a súa primeira novela, La soledad sonora. Dous anos máis tarde recibiu o Premio Nadal por Viento del norte, que Antonio Momplet levou ao cine. Máis tarde seguíronlle numerosas publicacións, como La sangre, 1952; Trayecto uno, 1953; Algo pasa en la calle, 1954; La careta, 1955; La enferma, 1955; Plácida, la joven, 1956; La última corrida, 1958; Tristura, 1960 —pola que recibiu o Premio Nacional da Crítica—; Carta a Cadaqués, 1961; Envío a Faramello, 1963; Escribo tu nombre, 1965; Presente profundo, 1973, e Grandes soledades, 1983.

Finou na cidade da Coruña en outubro de 1995.

Capa da edición de La enferma de Cátedra lida nos clubs de lectura de Monte Alto e Estudos Locais

A edición que lemos é a de Cátedra, onde o profesor Gregorio Torres Nebrera analiza toda a produción narrativa de Elena Quiroga e a importancia da súa figura na literatura española. Concretamente en La enferma reproduce o que dixo a crítica da época sobre a novela: Joaquín de Entrambasaguas afirmou que era “quizá la más perfecta novela de su autora”; Melchor Fernández Almagro dixo que se trataba, naqueles anos, da “novela más difícil” de Elena Quiroga; e José María Castellet engadiu que La enferma respondía “a todas las exigencias estéticas y de contenido de una novela de nuestro tiempo”.

Os vinte e cinco capítulos desta obra divídense en dúas partes. Na primeira (caps. I-XII) cóntasenos a chegada da narradora a unha vila da costa galega para vender unhas terras do seu marido, co que ten problemas. Hospédase na casa de Liberata, unha muller encamada desde hai vinte anos froito dun desengano amoroso. A voz da narradora (da que en ningún momento se nos di o seu nome, só se refiren a ela con apelativos como “la forastera”) descríbenos o día a día da vila e dos seus habitantes, e tamén indaga en que pasou e cal é a misteriosa historia entre Liberata e Telmo, entrelazando a súa propia crise persoal coa da enferma. Na segunda parte (caps. XIII-XXV) a narradora pasa a ser narrada. A través de varias perspectivas, diferentes voces van reconstruíndo a historia de Liberata e Telmo, dando pistas á lectora ou lector, que é quen se encarga de armar o quebracabezas con todo o que ofrece a lectura. Nos tres últimos capítulos, a forasteira –que, na súa vida persoal, era outra enferma- volve xunto ao seu marido, recuperando a voz narrativa do comezo e regresando desta viaxe purificada, como unha muller nova (FONTE: Vidal Ortuño, J. M. Actualidad de Elena Quiroga. Monteagudo, 3ª Época – Nº 18. 2013 – Páxs. 267-268)

Por último, desde a biblioteca de Estudos Locais as bibliotecarias realizaron un vídeo polo centenario do nacemento de Elena Quiroga, que vos deixamos a continuación.

Contra todo isto. Un manifesto rebelde, de Manuel Rivas

O escritor coruñés Manuel Rivas xa é un habitual dos clubs de lectura das bibliotecas municipais da cidade que o viu nacer. Os seus libros son lidos todos os anos e son un valor seguro. Porén, a súa faceta de ensaísta é quizais a máis descoñecida, así que para descubrir a esoutro Rivas este ano lemos Contra todo isto. Un manifesto rebelde.

Vivimos un tempo de retroceso, de aumento das desigualdades, de subtracción das liberdades; un réxime mundial de pensamento groseiro, de rearmamento bélico e abaratamento humano, de desfeita ecolóxica, da fin do mito da «globalización feliz». Vivimos nun Estado de Vergoña.
Este libro está escrito contra Todo Isto.
Todo Isto é descivilización.
Todo Isto é produción de medo para achicar a liberdade. E a produción de odio contra o diferente.
Todo Isto é subtracción do benestar e dos dereitos democráticos.
Todo Isto é a multiplicación de muros e fendas de desigualdades.
Todo Isto é o machismo como sistema.
Todo Isto é a guerra contra a natureza.
Todo Isto é domesticación intelectual.
Todo Isto é corrupción sistémica, paraísos fiscais, unha mestura de economía gris e criminal.
Todo Isto é desmemoria, ou peor aínda, contramemoria.
Este é un libro que non invita á fuxida, senón a correr cos brazos abertos cara ao mundo, cando o sentimento de vergoña abre paso a unha saudade rebelde, a unha loita para arrincar a esperanza dos brazos do conformismo.
Este é un libro do sentir e do pensar, unha literatura na beira, que quere pór a liberdade no corpo da linguaxe.

Sinopse de Contra todo isto

Aínda que, como xa dixemos, nos clubs é máis coñecido polas súas novelas, o certo é que Manuel Rivas, nado na cidade herculina en 1957, comezou a súa carreira como xornalista aos 15 anos como meritorio en El Ideal Gallego. Posteriormente estudou Ciencias da Información na Universidade Complutense de Madrid, remontándose os seus primeiros artigos á década de 1970. Tamén é colaborador en diversos medios de comunicación (El País, El Ideal Gallego, La Voz de Galicia…). No ano 2013, xunto a Xosé Manuel Pereiro, fundou a revista Luzes.

No eido da creación literaria, deuse a coñecer como cofundador do grupo poético Loia en 1977. Dous anos despois publicou o seu primeiro libro de poemas, pero foi cun libro de narrativa, Que me queres amor?, co que gañou en 1996 o Premio Nacional de Narrativa despois de gañar o Premio Torrente Ballester.

Algunhas das súas obras foron adaptadas ao cine, como A lingua das bolboretas (José Luis Cuerda, 1999), O lapis do carpinteiro (Antón Reixa, 2004) e Todo é silencio (José Luis Cuerda, 2012). En 2018 publicou Vivir sen permiso e outras historias de Oeste, o segundo relato baséase na “idea orixinal” escrita polo autor para a serie de televisión Vivir sin permiso.

É membro de número da Real Academia Galega. Ingresou o 12 de decembro de 2009 a proposta de Luz Pozo Garza, Xosé Neira Vilas e Xosé Luís Axeitos.

Imaxe de Santos Díez (Ollo de Vidro-ACAB)

Sede en Ourense, de Uxía Casal

O curso pasado a escritora Uxía Casal fixo unha doazón ás bibliotecas municipais da Coruña do seu libro Sede en Ourense, para podermos desfrutar da súa lectura nos clubs.

A falta de auga, é o gran problema que transforma a vida dos ourensáns. A ausencia do prezado líquido provoca cambios de costumes e fai xurdir negocios clandestinos non exentos de riscos. Arredor dunha cervexaría de Ourense na que se tecen intrigas, amores, pescudas e fondas amizades enléase a trama desta novela que provoca sede… de lectura.

Sinopse de Sede en Ourense

Uxía Casal naceu en Santiago de Compostela en 1957. É licenciada en Xeografía e Historia e en Filoloxía Hispánica . En 1984 comezou a dar aulas en Ourense de Lingua e Literatura Galegas ata a suá xubilación en 2003. Entre as súas obras destacan Un ano de fábula en catro estacións (Sotelo Blanco, 1994), As ás de Xenoveva (Galaxia, 1996), O faro de Arealonga (Xerais, 2001), Sede en Ourense (Galaxia, 2005), Vidas exemplares (Xerais, 2006) e Saturno tamén é Deus, libro de relatos de medo reeditado recentemente por Urco Editora.

Imaxe da autoa por Eduardo Castro Bal. Arquivo da AELG.

A autora foi homenaxeada no VIII Día das Galegas nas Letras no ano 2021. O Día das Galegas nas Letras é unha celebración organizada pola plataforma de crítica literaria A Sega que honra anualmente a mulleres que contribuíron de forma sobranceira á cultura en xeral e á literatura en particular. Ideouse en contraposición co Día das Letras Galegas, ao seren homes a maioría das persoas homenaxeadas nesa celebración.

casa atlántica, casa cabaret, de María Lado

Outra das actividades encadrada dentro da programación do Primaletras foi a lectura do poemario casa atlántica, casa cabaret, de María Lado, por parte do club de lectura de autores e autoras galegas da biblioteca de Estudos Locais.

Aínda lle pesan as lembranzas daquela casa nova con boas vistas e o teito inzado de manchas de humidade; se cadra tece desde alí esta historia dos obxectos que compoñen a María Lado, esas cousas estúpidas e sinxelas que se apegan a ela para non abandonala nunca e que a perseguen de mudanza en mudanza nunha viaxe íntima e circular.

Sinopse de casa atlántica, casa cabaret (Xerais, 2001).

María Lado naceu en 1979 en Cee (A Coruña). É titulada en Produción Audiovisual e cursou estudos de Filoloxía Galega na Universidade de Santiago de Compostela. Comezou a escribir no núcleo do Batallón Literario da Costa da Morte no ano 1996, onde publicou os seus primeiros textos en tres libros colectivos: Nós, Mar por medio e Rumbo ás illas.

En 1997 publica a súa primeira obra poética en solitario, A primeira visión. A partir de aí comeza unha carreira na que escribe sobre todo poesía, pero tamén cultiva outros xéneros como a narrativa, os guións para radio ou colabora en prensa (co xornal dixital Vieiros, coa revista Dorna e coa revista portuguesa Comentário, entre outras). Traduciu ó galego varios libros de literatura infantil publicados por Edicións do Cumio, editorial na que traballou durante cinco anos (entre eles, Alicia no País das Marabillas de Lewis Carroll). Tamén é actriz, e desde 2005 comparte escenarios coa tamén poetisa Lucía Aldao co dúo poético-musical Aldaolado. Con el realizan unha mestura de poesía con humor e música de carácter transgresor, nun exercicio de comunicación directa co espectador. O seu primeiro espectáculo foi Onde estea un cubata que se quite un soneto.

Imaxe de María Lado de Adrián Estévez (Galipedia).

A escolla deste poemario veu motivada polo recital poético ofrecido polas poetas galegas Yolanda Castaño, Estíbaliz Espinosa, Emma Couceiro, Lucía Aldao e a propia María Lado, guiado pola poeta, xestora cultural, filóloga e editora Dores Tembrás co gallo do Primaletras 2022.

Virtudes (e misterios), de Xesús Fraga

No pasado curso, no marco das actividades organizadas para o Primaletras, os clubs de lectura das bibliotecas da Coruña lemos a novela gañadora do Premio Nacional de Narrativa 2021, Virtudes (e misterios), do escritor Xesús Fraga. Ademais, tivemos a oportunidade de realizar un encontro co autor, no cal falamos dos motivos que o levaron a escribir esta novela ou da emigración galega, entre outros, e tamén se fixo un eloxio aos clubs de lectura da cidade que podedes ver aquí.

Capas da novela de Xesús Fraga en galego (versión orixinal) e en castelán.

Contar a emigración desde a parte dos retornados. Velaí o obxectivo que se propuxo Xesús Fraga ao encetar esta novela que é, sobre todo, o relato dunha epopea como a que protagonizaron tantas mulleres galegas que, levadas pola adversidade, rematan percorrendo o mundo á procura dun futuro mellor.

Xesús Fraga constrúe unha historia que se centra nas vicisitudes dunha familia das Mariñas coruñesas marcada pola emigración, historia que tamén é a da segunda metade do século XX, e que vai medrando coma quen vai pintando un lenzo a base de sensacións, recordos, fotografías, o diario dunha nai e a voz das testemuñas que poden contar. Unha obra que ten moitas lecturas e moitos vieiros, polos que o autor nos leva coma se fosen as liñas do metro de Londres, a cidade ao redor da que gravitan os personaxes da novela. É, tamén, a historia dun neto asombrado e dunha avoa poderosa. A historia dos que marchan e que, cando regresan, nin eles son os mesmos nin a terra que deixaron é a mesma.

Sinopse de Virtudes (e misterios) na versió galega.

A novela tamén foi gañadora do Premio Blanco Amor 2019 e do Premio da Crítica de Galicia 2021.

En 1955, un zapatero remendón, seducido por los cantos de sirena que llegan de Venezuela, cruza el Atlántico con la ilusión de regresar en poco tiempo transformado en un acaudalado indiano. Pero, tras varios años, no solo no envía el dinero prometido a su casa, sino que él mismo desaparece, lo que obliga a su mujer a emprender su propia emigración, aunque en la dirección opuesta, hacia Inglaterra. Aquellas omisiones y decisiones acabaron por marcar sus vidas y las de dos generaciones más de una familia.

Xesús Fraga, nieto de ese malogrado matrimonio de emigrantes vocacionales y accidentales, reconstruye sus azarosas vidas y la convivencia con la soledad, el desarraigo y la desazón de las preguntas sin respuesta. Un viaje íntimo por la segunda mitad del siglo XX que transita de la vida rural gallega a las grandes megalópolis americanas, con escalas que se extienden hacia Londres y Caracas, Buenos Aires y la República Dominicana o Etiopía.

Con un ojo puesto en el Adiós ríos, adiós fontes de Rosalía de Castro y el otro en el Léxico familiar de Natalia Ginzburg, Virtudes (y misterios), galardonada con el Premio de Novela Blanco Amor 2019, combina diversos géneros como la novela, la crónica o el diario para ofrecer un fresco vital que conmueve y emociona, sin por ello renunciar al humor, y que propone una visión original e inédita de la emigración en las vidas vividas y no vividas.

Sinopse de Virtudes (e misterios) na versió castelá.
Xesús Fraga en imaxe da Galipedia de Luis Miguel Bugallo Sánchez (Lmbuga)

Xesús Fraga naceu en Londres en 1971, pero dende moi neno viviu na Coruña e Betanzos. Estudou xornalismo en Salamanca e dedícase profesionalmente a iso desde 1996. Actualmente é redactor no xornal La Voz de Galicia.

Entre as súas obras destacan títulos como O elefante Branco, Reo ou Solimán. Unha das súas afeccións é o mundo da cociña, sobre a que publicou 50 receitas con amoras e outros froitos silvestres. Como tradutor trouxo para o galego obras de Nabokov, Jack Kerouac, Anne Fine, Roald Dahl, e Sylvia Plath, entre outros.