Arquivo do blog
Fin de curso 2019-2020 de Café con libros: lecturas para todos os gustos
Esta semana rematamos o curso dos clubs de lectura máis atípico que teñamos coñecido ata a data. Pero do que sacamos infinidade de aprendizaxes. Xa nun artigo do blog sobre as lecturas confinadas de Café con libros, falamos de como conseguimos manter en marcha as tertulias. Tesón, ilusión, textos breves e todas as ganas de manter o fío que nos une.
Última tertulia do grupo dos luns 
Última tertulia do grupo dos martes
Hoxe queremos falarvos das nosas tres últimas lecturas do curso, así como mostrarvos un resumo do que deu de si 2019-2020 na Biblioteca Os Rosales.
Falamos de paxaros. Tanto os escoitamos nas nosas rúas durante o confinamento que merecían protagonismo nas nosas lecturas. O noso primeiro achegamento fixémolo a través da ficción. Limos o conto de Caroline Larmarche “Frufrú”, fragmento do seu libro de relatos “Estamos en el borde“. Frufrú é unha pata que conquistou o corazón de todas as lectoras de Cafe con libros, coordinadoras incluídas! A escrita de Lamarche engaiolounos e quedamos con ganas de ler máis dela. Fantástico traballo da pequena editorial Tránsito por traer os seus textos ao noso panorama literario. Toda unha descuberta. Tamén temos outro libro dela dispoñible grazas á labor de Nórdica Libros. Seguirémoslle a pista.
E de Frufrú a Antonio Sandoval. Tiña todo o sentido do mundo. O noso ornitólogo favorito do mundo mundial xa visitara a Biblioteca Os Rosales no outono para falarnos da literatura da natureza e neste caso publicou “Escribir al aire“, texto escrito no seu confinamento durante os meses de marzo e abril e publicado na súa páxina web. Accesible para todo o mundo que se queira deixar engaiolar polas súas reflexións. Un exercicio de xenerosidade e unha estupenda oportunidade de explorar o vivido na cidade por todas nós. Iso si, a través da súa mirada, tan persoal, delicada e poñendo o foco tamén na reivindicación. 32 apuntes nos que destacamos a importancia de botar o freo, aprender a mirar ao noso arrredor e tomar conciencia da emerxencia climática na que estamos inmersas, do desequilibro dos ecosistemas que nos levou a esta pandemia. Na nosa man está tentar reverter o deterioro do Planeta.
Antonio Sandoval Rey 
E para rematar: Leila Guerriero. Non podíamos facer unha escolla máis poderosa. Fomos explorando diversas modalidades de textos breves: contos ou relatos, fragmentos, apuntes… ata chegar ás columnas, recollidas no seu libro recente “Teoría de la gravedad“. Unha escrita que tocou a todas. Limos o prólogo estupendo de Pedro Mairal, que serviunos as chaves para ler a Guerriero. Limos as primeiras columnas que recolle a escolma. Destacamos Perder ou Supongo e quedamos rendidas ante as Instrucciones. Limos da unha á dez. Escoitamos da súa voz a 17, pero no libro están recollidas da 1 á 18. Todas queren ter o libro. Na mesa de noite. Para sempre. Tremendo agasallo que nos fixo unha vez máis Libros del Asteroide. Agora estaremos todas atentas á contra do diario El País cada mércores…
E ata aquí as lecturas do curso 2019-2020. Nos nosos xa tradicionais cartaces, podedes observar os títulos lidos nestes meses. Un ramallete de libros para todos os gustos lectores. Aínda que quedou o curso coa programación a medias, con algúns títulos aos que volveremos para que lean nos nosos dous grupos, puidemos remontar con nove propostas curtas que axudáronnos a comprender mellor o momento que estabamos a vivir, a comprendernos a nós mesmas e a seguir conversando. A conversa sanadora dos clubs de lectura, que tanto ben nos fai a todas ano tras ano. Seguimos!
Clubs de lectura en corentena? Seguimos!
Os clubs de lectura das Bibliotecas Municipais da Coruña seguimos en tempos de corentena. Moitas das nosas compañeiras xa compartiron experiencias e lecturas neste blog nestas semanas. Seguimos a ler e a ter tertulias. Seguimos a compartir entre nós maneiras de facer, recursos, lecturas, alento e apoio mutuo. O dixital semella hoxe o máis corpóreo que podemos atopar. E o ben que nos fai! Vernos as caras, darnos azos, falar de literatura (a lectura como refuxio unha vez máis).
Os grupos de Café con libros da Biblioteca Os Rosales tivemos un parón. Un primeiro momento de desconcerto que nos impedía ler e debater. Seguiamos a falar a diario polo chat. A compartir recursos de información, cultura e ocio. A coidarnos. Pero o conto de Marta Sanz “Sherezade en el búnker” dounos pé á nosa primeira videoconferencia. Tertulia do grupo do luns. Tertulia do grupo do martes. E ata tertulia coa escritora. Eso si foi un agasallo e todo un empuxe para continuar coa nosa labor neste novo escenario.
Neste caso non lendo libros completos. Non temos acceso a eles na Biblioteca en papel nin o costume de ler grandes textos en dixital. Nin a concentración necesaria nestes tempos de pandemia… Pero sí lendo pequenos fragmentos, contos, relatos que imos atopando de xeito legal na rede (ademáis dalgunhas páxinas de cómic: que sería de nós sen Paco Roca en pixama!). Grazas a tantas editoras pola súa xenerosidade nestes tempos en que no todas as persoas lectoras teñen bibliotecas persoais ás que botarlle a man. Polo motivo que sexa. Tamén temos en conta as bibliotecas dixitais, coma GaliciaLe ou ebibliodacoruna aínda que case todas añoramos o papel e as apertas.
A segunda lectura foi “Tiempo sentido”. Un fragmento do libro de Andrea Köhler: “El tiempo regalado. Un ensayo sobre la espera” que editou Libros del Asteroide no ano 2018. Foi un texto moi reflexivo. Cheo de referencias que podían despistar ou interromper un pouco a lectura, pero que resultou marabilloso para comentar todas xuntas neste confinamento no que estamos inmersas. Todas subliñamos pasaxes que enriqueceron a posta en común. Unha lectura perfecta para estas semanas.
Continuamos con “Lejano”, outro fragmento accesible grazas a Libros del Asteroide. Un conto de Eduardo Halfón, que como comentan as compañeiras da Biblioteca Infantil e Xuvenil, forma parte do seu libro de relatos “El boxeador polaco“. Toda unha descuberta que deu lugar a tertulias moi amenas e ricas en temas a tratar e que co que quedamos coas ganas de seguir disfrutando da súa obra. Farémolo! Ademáis, as reflexións sobre o que son e como ler os contos fíxonos demorarnos na lectura e valorar este momento como unha oportunidade para achegarnos ao relato como peza literaria. Quen nolo ía dicir!
Tras tres textos actuais, dous contos clásicos: o relato inquietante de Edith Warton “En la plenitud de la vida” e o máis costumbrista, de Anton Chejov “La dama del perrito”, nos que se tocan os temas do amor, da súa construcción e do matrimonio como estructura pechada, clases sociais, etc. Todas estas reflexións levánnos a falar ata do poliamor!!! E é que nunca sabemos como imos relacionar lecturas nas tertulias. De “La dama del perrito” a “As estacións do lobo” de María Reimóndez, e de esta ao ensaio de “Pensamiento monógamo, terror poliamoroso” de Brigitte Vasallo. Aí queda iso.
E precisamente esta semana entregamos ás nosas lectoras dos dous grupos de Café con libros “A esencia da cidade” de María Reimóndez. Autora fundamental nas nosas Letras. Pronto contaremos máis… 😉
Xa temos textos na recámara para as próximas semanas. Para pechar un curso 2019-2020 tan tan atípico, no que o importante foi seguir atendendo ás persoas non conectadas ás redes sociais. Conseguímolo a través do chat, ese medio co que seguimos unidas a familiares e amigas. Unha ferramenta, que non substitúe o presencial (nin o pretende), que seguro pronto volverá, aínda que sexa aos poucos e con todas as medidas de seguridade precisas, pero que consegue que ninguén quede illado, sen rede de apoio. Os clubs de lectura somos todo o contrario. Os coidados no centro. A capacidade de reacción foi toda unha proba de resistencia e da necesidade destes grupos, vencellados ás nosas bibliotecas. Sigamos.
Para pechar o artigo, primeiro convidámosvos a seguir os enlaces para poder consultar as lecturas propostas. Cando reabramos, no noso catálogo poderedes ver a dispoñibilidade destas e outras recomendacións de lectoras e bibliotecarias pero, mentras tanto, convidámosvos a achegarvos a estas obras dispoñibles en formato electrónico:
- As estacións do lobo: https://ebibliodacoruna.odilotk.es/info/as-estacions-do-lobo-00048662
- pequeñas mujeres rojas: https://galicia.ebiblio.es/opac?id=00491773
- El boxeador polaco: https://galicia.ebiblio.es/opac?id=00435974
Papá, qué son os sorrisos?. Presentación do libro na Biblioteca Municipal Infantil e Xuvenil
Desde a Biblioteca Municipal Infantil e Xuvenil convidámosvos a un novo encontro de L3Mos, desta banda coa nova editorial coruñesa Galebook, con “Papá, qué son os sorrisos?”
En L3mos, organizamos encontros con autores de literatura infantil e xuvenil que nos presentan os seus novos libros. Nesta ocasión a editorial Galebook preséntanos o libro “Papá, qué son os sorrisos?” da escritora ceense María Canosa e do ilustrador Dani Padrón, autores que xa teñen traballado xuntos noutras obras que tamén temos na biblioteca, que podes atopar no noso catálogo e levar en préstamo para a casa.
O título do conto xa nos da unha pequena pista do que pode acontecer; ou non, porque as preguntas dos nenos poden parecer sinxelas pero as veces non son tan doadas de contestar, non sí?. Así:
Miguel quixo saber que era un sorriso, e a duras penas o pai soubo representarllo. Con iso non era suficiente, porque Miguel o que en realidade quería, era aprender a sorrir. Aí comeza o camiño da busca da felicidade, camiño no que Miguel aprenderá que existen elementos cotiáns que son prescindibles, e outros básicos sen os que dificilmente poderemos seguir adiante. Ao longo do texto ponse de manifesto o valor do coidado ao medio ambiente, do amor á natureza, do respecto ao que nos rodea, así como a importancia da paciencia, a perseveranza e a loita polos soños.
Papá, qué son os sorriros?
Esta historia, ademáis dos valores que transmite, tamén conta co engadido dun Cdrom que contén unha versión dixital do libro que se pode reproducir en ordenadores ou pizarras dixitais. Nesta versión, xunto con algunha animación, podemos escoitar a voz da propia autora narrando o conto. Tamén hai unha serie de exercicios dixitais interactivos que intentan afondar en algúns aspectos lingüísticos e de comprensión, ofrecendo así unha experiencia moi completa aproveitando diferentes ferramentas tecnolóxicas do noso tempo.
Agora convidámosvos a participar nun xogo sobre o que pensamos que son os sorrisos. Achégate á Biblioteca Municipal Infantil e Xuvenil o día 18 de marzo as 18:30h. e xoga con María Canosa e cos debuxos de Dani Padrón.
Achéganos un poema, un conto, un debuxo… o que tí queiras e que represente o que son para tí os sorrisos, e levarás un agasallo da man da editorial Galebook.
Non o podes perder. Agardámoste.
Dublineses de James Joyce
De Dublineses poden dicirse mil cousas diferentes e todas serán verdade. Dicir, por exemplo, que Dublín é a auténtica protagonista dos quince relatos de Joyce e, tamén, que os personaxes, do primeiro ao último, sen tocarse entre sí dun a outro conto, forman unha unidade case novelesca.
O Dublin de James Joyce
Pódese dicir tamén que aínda que medra como un ser vivo, nacendo no primeiro relato, desenvolvéndose a través da infancia e da adolescencia nos seguintes, madurando en idade a través de cada protagonista dublinés, morre estancándose no último pero tamén é circular, volve ás súas raíces e comeza a través da morte a rexenerarse, como se rexenera unha cidade con mortes e nacementos cada día.
Dublineses de James Joyce
Pódese dicir que case un século despois (publicouse en 1914) este Dublín e aquel Dublín son a mesma cidade porque a parálise e o estancamento do que fala James Joyce é algo intrínseco do seu pobo, tal que a insularidade, tal que o carácter nórdico, tal que o frío e a chuvia irlandeses.
A través destes quince relatos a infancia, a adolescencia, a adultez e o outono da vida van perfilando o comportamento da cidade e tamén ao revés, ésta vai enmarcando o carácter de cada quen. Os nenos que xogan na rúa e de pronto descubren a realidade da doenza e da morte ou o amor e o sexo, a muller que escolle entre o sometemento e a vontade propia, a liberdade ou o matrimonio, a relixión, o alcoholismo, o determinismo de certa raza, certa situación, certa época, definíndose como algo centrípeto do lugar.
Achegarse a James Joyce (Dublín, 1882-Zurich, 1941) é recomendable facelo a través do seu retrato dublinés. A súa prosa cínica é unha representación absolutamente gráfica das xentes do seu redor, unha mostra de cada estrato da sociedade na que viviu e na que observou cada vezo ou gralla que despois descomporía para afianzar miúdos personaxes impecables que un século máis tarde seguen vivo e imperturbables até rematar na apoteose de Ulises (1922) case pensando en que todo o anterior non deixou de ser un ensaio argumental e de tipos, unha montaxe da tramoia de todo o que viría despois. Algúns mesmo xa pululan por estas páxinas case vinte a nos antes.
Abríndose e pechándose coa morte, cada un dos retratos dublineses é o que Joyce chamaría unha “epifanía”, unha pequena revelación moi íntima dunha verdade suxerida que se volve explícita de pronto. Un chispazo de luz, algo moi próximo á revelación. Desde a propia conciencia de clase até a culpa, a desintegración e os remorsos, pasando pola frustración e a inmobilidade, todos os dublineses destas páxinas conclúen no desafiuzamento; nunca conseguirán nada diferente do que o destino lles deparou, móvanse para onde se movan a parálise –de movementos ou de intencionalidade- deterá o seu progreso.
Este será o leit motiv do autor quen definiu este conxunto de relatos cunha finalidade concreta: “A miña intención era escribir un capítulo da historia moral do meu país e escollín Dublín para escenificala, porque esa cidade parecíame o centro da parálise”.
Impecable na factura, inspirador en cada liña, divertido e grotesco a un tempo, Dublineses non só é un marabilloso conxunto de relatos, senón un manual de estilo onde aínda se miran moitos escritores. “Os mortos”, o último dos relatos, case cualificado como unha novela curta dentro do libro, segue a ser un dos contos en lingua inglesa máis importante de todos os tempos e un colofón perfecto para estas estampas de Dublín.
O único que queda é o amor
O único que queda é o amor, cando desaparecen os seres que amamos, os devecidos, aqueles que fomos seguindo coa ollada soñadora, coa volta atrás dos recordos até chegar a un punto en que se nos perde a memoria, cando xa novos personaxes acabaron por borrar os antigos, cando a casca física do sentimento cae para mudar, só queda o amor.
Este conxunto de relatos do narrador lugués Agustín Fernández Paz fíase a través do amor como leit motiv, pero sempre o amor desde o punto final, o punto da perda, da disolución e da nostalxia, desde a indecisión de quen ve pasar unha muller misteriosa e perfecta pero que non dará ningún paso, até aqueles que relembrar os seus anos de xuventude, os primeiros amores, as decisións tomadas e a marcha dos lugares onde habitaron felices nos anos do espertar sentimental.
Guiados por poemas e citas que gardan relación cos contidos, Fernández Paz achéganos as experiencias dunha manchea de tipos cotiás, de mulleres que son observadas polos ollos das pantasmas que as amaron, ou pantasmas que contan a súa propia historia desoladora, homes covardes que perderon ou que non decidiron ou que decidiron tarde. Todos os narradores esfaragullan a súa historia desde o finado e a nostalxia, asumindo que é pleonástico aquilo de falar de amor mentres se vive o amor, que se garda para logo, para o seu fin ou a súa marcha, a teima de contalo. Pero sempre esperanzadores, os relatos avalían o valor do amor en si mesmo, como algo precioso a vivir e gardar, do que aprender, que perseguir, o único que queda -realmente- cando todo o demais é ido.
Acompañan esta sucesión de relatos sinxelos pero vertixinosos na nosa fame lectora, as ilustracións de Pablo Auladell, que contribúen a esluir os personaxes nesa atmosfera onírica que xa fan presentir os versos de Valente ou Pahmuk, que da nome ao libro.
O conto vermello. A Carapucha
Hoxe lemos algunhas das versións da Carapuchiña Vermella
, se cadra un dos contos de fadas clásicos máis versionados de todos os tempos. Desde a versión de Charles Perrault, que xa mudaba elementos do conto oral facendo aparecer unha avoíña enferma e desaparecer -ou mellor, agochando sutilmente- as perversións eróticas do lobo que fai espirse á nena, até os nosos días, atopamos versións máis ou menos moralizantes, picantes, heróicas, con ou sen cazador, con ou sen avoa, mesmo atendendo a razóns e licantropía.
Desde Caperucita en Manhattan (Carmen Martín Gaite), até Na boca do lobo (de autores galegos como Manuel Darriba, Isidro Novo ou Quico Cadaval), o que non muda é a carapucha, a pe
za de tea vermella que viste ás veces a unha cativa inocente e outra a unha preadolescente arrichada, unha ensimesmada moza postmestrual ou toda unha lolita das de manual de seducción.
As nosas versións foron as de Roald Dahl en Contos en verso para nenos perversos (http://poemaseningles.blogspot.com/2006/01/rohald-dahl-little-red-riding-hood-and.html), o poema de tal título de Anne Sexton e a marabillosa e enigmática versión de Marilar Aleixandre.
Estando una mañana haciendo el bobo
le entró un hambre espantosa al Señor Lobo,
así que, para echarse algo a la muela,
se fue corriendo a casa de la Abuela.
“¿Puedo pasar, Señora?”, preguntó.
La pobre anciana, al verlo, se asustó
pensando: “¡Este me come de un bocado!”.
ROALD DAHL
Pero hai un cento máis, desde poemas a cancións, desde versións road-movie até anuncios de cosméticos e perfumes que nos venden a inocencia que, así vai avanzando a crueldade deste mundo, así vai caendo pouco e pouco, como a capa roxa da nena no conto das tabernas, aquela, a versión máis colorada
Blogs Clubs Lectura das Bibliotecas Municipais da Coruña 